Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Zagłady

Od 2006 r. w dniu 14 czerwca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Zagłady, przypada w rocznicę pierwszego masowego transportu Polaków – 728 więźniów z Tarnowa – do KL Auschwitz. Ofiary niemieckiego obozu zagłady Kulmhof upamiętnili przez złożenie kwiatów kierownik Muzeum wraz z pracownikami.

W przeddzień upamiętnienia w Muzeum odbyły się dwie wizyty studyjne. W pierwszej, w ramach realizowanego od marca b.r. projektu „Śladami żychlińskich Żydów”, uczestniczyli młodzież i seniorzy z Żychlina i okolic, którzy po zwiedzeniu Muzeum z przewodnikiem wzięli udział w warsztatach „Codzienność i niecodzienność Zagłady. Pomiędzy gettem a obozem śmierci” oddali hołd ofiarom, w szczególności 3.200 Żydów zamordowanych w Chełmnie 3 marca 1942 r. Organizatorem wyjazdu były Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej oraz Towarzystwo Miłośników Historii Żychlina. Projekt zrealizowano przy wsparciu finansowym Forum Dialogu.

W drugiej wizycie wzięła udział młodzież ze Szkoły Dialogu II Liceum Ogólnokształcącego im. Janusza Korczaka w Wieluniu. Szkoła realizuje od 2015 r. projekt „Szlakiem Wieluńskich Żydów”, w ramach którego prócz aktywności edukacyjnych inicjuje także upamiętnienia żydowskiej społeczności Wielunia w przestrzeni miejskiej. W trakcie wizyty młodzież zwiedziła Muzeum, uczestniczyła w warsztatach "Obrazy mimo woli. Fotografie Zagłady", następnie podczas Apelu Pamięci w Lesie Rzuchowskim upamiętniła ofiary obozu, w tym ok. 10.000 Żydów z powiatu wieluńskiego zamordowanych w Kulmhof w ostatnim tygodniu sierpnia 1942 r.

Według najnowszych ustaleń w obozie zamordowano łącznie około 200 tysięcy Żydów, w zdecydowanej większości mieszkańców miast i miasteczek okupowanych ziem polskich włączonych bezpośrednio do III Rzeszy jako Okręg Rzeszy Kraj Warty (przedwojenne województwo poznańskie oraz fragmenty łódzkiego, pomorskiego i warszawskiego) w tym około 20 tys. Żydów z Niemiec, Austrii, Czech i Luksemburga wywiezionych jesienią 1941 r. do getta łódzkiego. Wśród ofiar znalazło się 4.300 Romów i Sinti, pochodzących z pogranicza austriacko-węgierskiego (Burgenland), 92 dzieci czeskich ze wsi Lidice i Ležáky, kilkudziesięciu pensjonariuszy domów opieki we Włocławku (prowadzonych przez miasto, Siostry Orionistki oraz Siostry Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, w obozie zamordowana została jedna z sióstr WP) oraz nieustalona grupa jeńców radzieckich. Wśród polskich ofiar wymienia się również niezidentyfikowane grupy duchownych oraz dzieci z Zamojszczyzny.