W 70. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto

: 24 czerwiec 2014

Wystawa: Obóz zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. W 70. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto

W dniu 17 czerwca 2014 r. na terenie Muzeum byłego niemieckiego obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem otwarto wystawę czasową „Obóz zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. W 70. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto”, która przygotowana została w związku z przypadającymi w tym roku obchodami rocznicy likwidacji getta łódzkiego.

Ekspozycja jest próbą przywrócenia pamięci o najbardziej tragicznym wydarzeniu w dziejach Łodzi. Jednocześnie jest sposobem przedstawienia współczesnym pokoleniom dramatycznej sytuacji, w jakiej znalazły się tysiące mieszkańców „dzielnicy zamkniętej” w czerwcu – lipcu 1944 r. deportowanych do obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. W czasie likwidacji getta łódzkiego w dziesięciu transportach przewieziono, a następnie zamordowano w Kulmhof 7 196 osób.

Narracja wystawy skupia się wokół losów ofiar, śledząc ich drogę począwszy od życia w getcie aż po przyjazd do obozu Kulmhof. Dzieli się na kilka części: „Litzmannstadt Getto 1940–1944”, „Przygotowania do likwidacji getta łódzkiego”, „Deportacje do obozu Kulmhof”, „Obóz zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem”. Każdy z bloków ukazuje osobiste spostrzeżenia mieszkańców getta, na szerszym tle historycznym. Pozwala to na zindywidualizowanie przekazu, a zarazem uzmysłowienie odbiorcy szerszego kontekstu sytuacyjnego.

Tematykę wystawy stanowi zestawienie dwóch narracji: obiektywnej oraz subiektywnej, przedstawiającej wydarzenia widziane oczami ówczesnych mieszkańców getta. Prezentowane na wystawie fotografie, dokumenty, fragmenty wspomnień pochodzą ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi, Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie i Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie.Ważnym elementem przekazu jest również sama forma wystawy, zaprojektowana przez artystę plastyka Wawrzyńca Kozickiego. Zaproponowana przez twórcę instalacja, nawiązująca do ciężarówki-komory gazowej, skłania do refleksji nad tragicznym losem ofiar.

Podczas uroczystości uczniowie z V Liceum Ogólnokształcącego im. Klaudyny Potockiej w Poznaniu wystawili spektakl „Umarli mówią”. Autorką scenariusza i reżyserką spektaklu była Roma Szymańska, polonista w V LO, założycielka grupy teatralnej „Za kulisami”.